20

BEĞENDİM

ABONE OL

News

4

Soru: Merhabalar, Çarşı ve Mahalle Bekçisi olarak A ilinde görev yapmaktayım. Bildiğiniz gibi Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu’nda bekçilerin haftada 40 saat çalıştırılmaları gerektiği yazıyor. Ama biz haftada 40 saatten fazla çalışıyoruz. Hatta bazı haftalar 6+1 şeklinde yani 6 gece (gece 12 saat) 1 gün izinli olarak çalıştırılıyoruz. Bekçiler haftada kaç saat çalıştırılabilir ? Bu konu hakkında bizleri bilgilendirirseniz çok seviniriz. Ayrıca desteklerinizden dolayı sizlere minnettarız. Şimdiden teşekkür ederiz.

Cevabımız: Değerli takipçimiz öncelikle görevlerinizde başarılar ve kolaylıklar dileriz. 7245 No’lu ve 11/06/2020 Kabul Tarih’li Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu’nun çıkmasıyla, bekçilerin çalışma saatlerinde bazı düzenlemelere gidildi. Dilerseniz bekçilerin çalışma saatlerini düzenleyen ilgili kanun maddesi üzerinden “ bekçilerin çalışma saatleri ” ni izah edelim.

Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu‘nun “Çalışma Saatleri” başlıklı 12. maddesi şu şekildedir:
MADDE 12 – (1) Çarşı ve mahalle bekçilerinin haftalık çalışma süresi kırk saattir. Emniyet ve asayişin gerektirdiği durumlarda haftada bir gün istirahat verilmek kaydıyla bu süre artırılabilir.

(2) Günlük çalışma saatleri esas olarak güneşin batış saatinden doğuş saatine kadar olan zaman dilimini kapsayacak şekilde düzenlenir.

(3) Çarşı ve mahalle bekçileri güvenlik veya kamu düzeni ile görevi etkileyen zorunluluk hâlleri haricinde birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen çalışma süresi ve saatleri dışında çalıştırılamaz. Güvenlik veya kamu düzeni ile görevi etkileyen zorunluluk hâllerine ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir.

İlgili maddenin 1. fıkrası “Emniyet ve asayişin gerektirdiği durumlarda haftada bir gün istirahat verilmek kaydıyla bu süre artırılabilir” şeklinde düzenlendiğinden. Yani bir diğer ifadeyle; ilgili maddenin ve fıkrasının açık, net, kesin ve anlaşılabilir olarak düzenlenmesi gerekirken; “emniyet ve asayişin gerektirdiği durumlar” açıklanmayarak yoruma açık bir şekilde düzenlendiğinden, Türkiye’nin birçok il’inde malesef bekçiler haftada 40 saatten fazla çalıştırılmaktadırlar.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti bir hukuk devleti olup; doktrinde hukuk devletinin unsurlarından bir tanesi “ Belirlilik ” ilkesidir. Bu ilkeye göre, kanun düzenlemelerinin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir tereddüde ve şüpheye yer vermeyecek şekilde “AÇIK, NET, ANLAŞILIR ve UYGULANABİLİR” olması ve ayrıca kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarına karşı koruyucu tedbirler içermesi de gereklidir.

Ayrıca istisnai durumlarda bir kanun maddesinin anlaşılması için yorum yapılması gerekirse, hukuki bilgi ve birikimi olan bu alanda uzman yargı mensuplarınca kanun maddelerinin yorumlanması gerekir. Devlet Personel Başkanlığı gibi merciler bile sadece görüş bildiriyor, Ombudsman gibi Kamu Denetçiliği Kurumları dahi sadece tavsiye kararları verebiliyorlar. Bu ve benzeri kurum ve kuruluşlar dışındaki Egm vb. diğer devlet kurumları kanunları yorumlayıp tavsiye kararları veremezler. Bu kurumların kanunları yorumlaması değil, uygulaması gerekmektedir. Diğer bir husus ise; yetkilerle ilgili ilkeler arasında “Potestas stricte interpretaur” ilkesi gereği, Yetkiler dar yorumlanır. Yorum veyahut kıyas yoluyla yetkilerin genişletilmesi söz konusu olamaz.

Bu hukuki ilkeleri açıkladıktan sonra bekçilerin çalışma saatlerini belirleyen kanun maddesine dönecek olursak; Bekçilerin haftada 40 saat çalışması gerektiği kanunda açıkça yazılmıştır. “Emniyet ve asayişin gerektirdiği durumlarda haftada bir gün istirahat verilmek kaydıyla bu süre artırılabilir” hükmünde geçen “emniyet ve asayiş” olaylarının, emniyet hizmetleri personelleri polis ve bekçilerin görevlerini ifa ederken rutin olarak karşılaştıkları emniyet ve asayiş olaylarının olmadığı, rutinin dışında takviye kuvvet gerektirecek büyük olayların olduğu açıktır. Aksi halde, rutin emniyet ve asayiş olayları olarak değerlendirilecek olursa, bir önceki cümle olan “Çarşı ve mahalle bekçilerinin haftalık çalışma süresi kırk saattir” cümlesi ile çelişmiş olacaktır. Zira Rutin emniyet ve asayiş olayları olarak değerlendirilmesi durumunda, bu tür rutin olaylar her gün olduğundan; bekçilerin asla haftada 40 saat çalışmaması gerekir. İlgili maddede geçen “haftalık çalışma süresi 40 saattir” cümlesinin hükmü kalmamış oluyor.

Sonuç olarak; Emniyet Genel Müdürlüğü kanunu uygularken,
Kanun maddesinin anlamını genişleterek “emniyet ve asayişin gerektirdiği durumlar”ı, rutin emniyet ve asayiş olayları olarak değerlendiremeyeceği,
Böyle değerlendirilmesi durumunda kanunun kendi içinde çelişeceği,
Bekçilerin haftada 40 saat çalışmaları gerektiği,
Rutinin dışında emniyet ve asayiş olaylarının çıkması durumunda, Bekçilerin haftalık çalışma saatlerinin arttırılabileceği,
ilgili kanun maddesinde bir yanlış anlama varsa, yetkili kurum ve kuruluşlardan görüş talep edilerek, bu görüşler doğrultusunda çalışma saatlerinin düzenlenmesi veya yönetmelikle emniyet ve asayiş durumlarının neler olduğu konusunda net bir açıklama yapılarak, çalışma saatlerinin düzenlenmesi gerektiği kanaatindeyiz.